Ο νόμος 4933/2022 (ΦΕΚ Α 99/20.05.2022) εισήγαγε πληθώρα νέων ρυθμίσεων στο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή και στους κανόνες ρύθμισης της αγοράς


Ο νόμος 4933/2022 (ΦΕΚ Α 99/20.5.2022), ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 20 Μαΐου 2022 και εισήχθη για την εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου με την Οδηγία  2019/2161 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εισάγει πληθώρα νέων ρυθμίσεων στο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή και στους κανόνες ρύθμισης της αγοράς. Οι εν λόγω αλλαγές μπορούν να συνοψισθούν ως ακολούθως:

Εισαγωγή νέων νομοθετικών ορισμών (διάταξη του άρθρου 9α ν. 2251/1994)

Εισάγεται η έννοια της επιγραμμικής αγοράς (marketplace), η οποία συνίσταται στην υπηρεσία, η οποία χρησιμοποιεί λογισμικό, συμπεριλαμβανομένου ιστότοπου, μέρους ιστότοπου ή εφαρμογής, το οποίο διαχειρίζεται προμηθευτής ή άλλος εξ ονόματος του προμηθευτή και η οποία επιτρέπει στους καταναλωτές να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με άλλους προμηθευτές ή καταναλωτές χρησιμοποιώντας λογισμικό, συμπεριλαμβανομένου ιστότοπου, μέρους ιστότοπου ή εφαρμογής, το οποίο διαχειρίζεται ο προμηθευτής ή άλλος εξ ονόματος του προμηθευτή. Περαιτέρω, στην έννοια του προϊόντος περιλαμβάνεται πλέον η ψηφιακή υπηρεσία και το ψηφιακό περιεχόμενο. Τέλος, εισάγεται η έννοια της κατάταξης προϊόντων στην επιγραμμική αγορά (marketplace), η οποία συνίσταται στην σχετική προβολή, που δίδεται σε προϊόντα, όπως παρουσιάζονται, οργανώνονται ή κοινοποιούνται από τον προμηθευτή.

Παραπλανητικές πρακτικές (διάταξη του άρθρου 9δ ν. 2251/1994)

Προστίθεται σαν παραπλανητική πρακτική κάθε εμπορική προώθηση αγαθού ως πανομοιότυπου με αγαθό, που αποτελεί αντικείμενο εμπορίας σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το εν λόγω αγαθό έχει σαφώς διαφορετική σύσταση ή χαρακτηριστικά, εκτός εάν αυτό αιτιολογείται από θεμιτούς και αντικειμενικούς παράγοντες.

Παραπλανητικές παραλείψεις (διάταξη του άρθρου 9ε ν. 2251/1994)

Ο προμηθευτής έχει την υποχρέωση να ενημερώνει τον εκάστοτε καταναλωτή σχετικά με την ταυτότητα του αντισυμβαλλομένου του, δηλαδή εάν ο τελευταίος είναι έμπορος ή καταναλωτής (σχέση B2C ή B2B), οπότε, στην περίπτωση που ο αντισυμβαλλόμενός του είναι έμπορος, θα ισχύσει το νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή. Ο καταναλωτής πρέπει να ενημερώνεται σχετικά με τις παραμέτρους που καθορίζουν την κατάταξη των προϊόντων που παρουσιάζονται στην επιγραμμική αγορά (marketplace), καθώς και για το αν ο εκάστοτε προμηθευτής έχει λάβει μέτρα σχετικά με τον έλεγχο της προέλευσης των αξιολογήσεων που εμφανίζονται στον καταναλωτή.

Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές (διάταξη του άρθρου 9στ ν. 2251/1994)

Στις παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές προστίθενται οι ακόλουθες περιπτώσεις: α) η χρησιμοποίηση σήματος αξιοπιστίας (trustmark), ποιοτικού σήματος ή αντίστοιχου διακριτικού γνωρίσματος χωρίς την αντίστοιχη άδεια, β) η παροχή αποτελεσμάτων αναζήτησης μετά την υποβολή ερωτήματος επιγραμμικής αναζήτησης εκ μέρους καταναλωτή, χωρίς να κοινοποιείται σαφώς τυχόν διαφήμιση επί πληρωμή ή καταβολή τιμήματος ειδικά για την επίτευξη υψηλότερης κατάταξης προϊόντων μεταξύ των αποτελεσμάτων αναζήτησης, καθώς και γ) η υποβολή ή ανάθεση σε άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο της υποβολής ψευδών αξιολογήσεων ή θετικών κριτικών καταναλωτών ή διαστρέβλωση των αξιολογήσεων ή των θετικών κριτικών καταναλωτών, με σκοπό την προώθηση προϊόντων.

Επιπρόσθετες υποχρεώσεις ενημέρωσης των καταναλωτών στην περίπτωση συμβάσεων σε επιγραμμικές αγορές (marketplaces), εκτός εμπορικού καταστήματος και από απόσταση (διατάξεις των άρθρων 3-3ιβ ν. 2251/1994)

Ο προμηθευτής θα πρέπει να ενημερώνει τον καταναλωτή σχετικά με τα δικαιώματά του, ανάλογα με την ταυτότητα του αντισυμβαλλομένου του, δηλαδή εάν ο τελευταίος είναι έμπορος ή καταναλωτής (σχέση B2C ή B2B), καθώς και σχετικά με τον τρόπο επιμερισμού των υποχρεώσεων που σχετίζονται με τη σύμβαση μεταξύ του τρίτου και του παρόχου της επιγραμμικής αγοράς (marketplace). Η περίοδος του δικαιώματος υπαναχώρησης του καταναλωτή επεκτείνεται από δεκατέσσερις (14) σε τριάντα (30) ημέρες, σε περιπτώσεις συμβάσεων που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο μη προγραμματισμένων επισκέψεων από τον προμηθευτή στην οικία καταναλωτή ή προωθητικών εκδρομών.

Αυστηροποίηση των κυρώσεων (διάταξη του άρθρου 13α ν. 2251/1994)

Εισάγονται αυστηρότερα πρόστιμα, τα οποία επιβάλλονται σε περιπτώσεις παραβιάσεων του ν. 2251/1994 περί προστασίας του καταναλωτή, τα οποία κυμαίνονται πλέον από 5.000 – 1.500.000 ευρώ.

Προστασία ανηλίκων καταναλωτών (διάταξη του άρθρου 7α ν. 2251/1994)

Στη νέα εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 7α παρ. 4α ν. 2251/1994 προβλέπεται η έκδοση κώδικα δεοντολογίας για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν την χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών και λοιπών ψηφιακών εφαρμογών σε χώρους, όπου έχουν πρόσβαση ανήλικοι, η πιθανή επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης του εν λόγω κώδικα δεοντολογίας, καθώς και ο ορισμός οργάνων διενέργειας ελέγχων και επιβολής κυρώσεων.

Διευκρίνιση της έννοιας της προγενέστερης τιμής στις ανακοινώσεις προσφορών/ εκπτώσεων (άρθρο 15 ν. 4177/2013)

Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερου των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από τριάντα (30) ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος δέκα (10) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή χωρίς τη μείωση της τιμής πριν από την πρώτη εφαρμογή της μείωσης της τιμής.

Αυστηροποίηση του πλαισίου κυρώσεων για εκπτώσεις, προσφορές και λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές (άρθρο 21 ν. 4177/2013)

Διπλασιάζεται το ελάχιστο ποσό που επιβάλλεται ως πρόστιμο στους εμπόρους/ προμηθευτές που συναλλάσσονται με καταναλωτές σε περιπτώσεις παραβιάσεων του Ν. 4177/2013.