Υπ’ αρ. 1204/2023 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών


Σύμφωνα με το σκεπτικό της υπ’ αρ. 1204/2023 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών δεν ανιχνεύεται ότι ο νομοθέτης παρέλειψε από παραδρομή ή άλλο λόγο να μνημονεύσει και τους εμπράγματους δικαιούχους ως ενεργητικά νομιμοποιούμενους της αίτησης εγγραφής στο βιβλίο μετόχων του άρθρου 184 παρ. 5 ν. 4548/2018. Σε περίπτωση προσβολής του ενεχύρου, οι εμπράγματοι δικαιούχοι και στην προκειμένη περίπτωση οι ενεχυρούχες δανείστριες τράπεζες διαθέτουν την δικαστική προστασία εκ του ενεχύρου τους (άρθρα 1223 επ. και 1236 ΑΚ), επομένως δεν θα είχε νόημα η περίληψή τους στο ένδικο βοήθημα του άρθρου 184 ν. 4548/2018, το οποίο και ενόψει της δυνάμει του ν. 4548/2018 υποχρεωτικής νομοθετικής μετατροπής των ανωνύμων μετοχών, προβλέφθηκε για άλλο λόγο, ήτοι ως ένα δικονομικό εργαλείο και εφόσον αδρανεί η εταιρία για την ταχύτατη παράδοση των τίτλων των ανωνύμων μετοχών με ονομαστικές κατά την καταληκτική ημερομηνία της 1-1- 2020, έτσι ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα η λειτουργία της εταιρίας υπό το νέο νομοθετικό καθεστώς.

Εφόσον υφίσταται ή υποκρύπτεται, όπως οι εκκαλούσες υπολαμβάνουν, προσβολή των εμπράγματων ενεχυρικών δικαιωμάτων τους, ο τρόπος για την προστασία τους δεν μπορεί να είναι η, ερμηνευτικά ή αναλογικά εφαρμοζόμενη και με την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, επίδικη αίτηση εγγραφής (και ως όχι συστατικού χαρακτήρα) στο βιβλίο μετόχων, αλλά τα οικεία ένδικα βοηθήματα εκ της ενεχυρικής σχέσης, όπως αναφέρθηκε και στην εκκαλουμένη απόφαση. Ούτε μπορεί να συναχθεί ένας τέτοιος σκοπός, επειδή στις προηγούμενες παραγράφους του άρθρου 184 ο νόμος προβλέπει την κλήση των άλλων δικαιούχων για την αναγγελία των δικαιωμάτων τους καθώς στις εν λόγω διατάξεις απλώς περιγράφεται η διαδικασία μετατροπής, όταν η διαδικασία γίνεται από το διοικητικό συμβούλιο και προβλέπεται συγκεκριμένη κύρωση, ότι οι μετοχές δεν θα παρέχουν δικαιώματα και δεν θα μπορούν να μεταβιβασθούν.

Αποτελεί, επομένως, ξεχωριστό ζήτημα, το οποίο, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, υπερβαίνει το πνεύμα και τον σκοπό της διάταξης της παραγράφου 5 του άρθρου 184 ν. 4548/2018 και του δυνάμει αυτής παρεχομένου ενδίκου βοηθήματος της υπό κρίση αίτησης, αν με την αφορμή και το πρόσχημα της υποχρεωτικής ονομαστικοποίησης των ανωνύμων μετοχών, τέθηκαν παράλληλα και μείζονα ζητήματα αμφισβήτησης ή προσβολής εμπράγματων δικαιωμάτων μεταξύ μετόχων και ενεχυρούχων δανειστών, τα οποία δεν μπορούν παρά να επιλυθούν με κύρια τακτική διαγνωστική δίκη από το αρμόδιο Δικαστήριο.

Κατά συνέπεια, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο δέχθηκε ότι οι εκκαλούσες τραπεζικές εταιρίες ως μη μέτοχοι δε νομιμοποιούνται ενεργητικά για την άσκηση της υπό κρίση αίτησης, δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή του νόμου ενώ ο περί του αντιθέτου λόγος έφεσης είναι αβάσιμος και απορριπτέος.

Πηγή: Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Νόμος